Roślina używana w celach leczniczych już w starożytnym Egipcie, gdzie uznawana była za roślinę świętą. Znany jest również pod nazwami: rumianek pospolity, rumianek lekarski czy rumianek polny. Stosowany jako herbatka rumiankowa ma delikatny smak i przyjemny aromat, a przy okazji wspomaga nasze trawienie.
Rumianek rośnie dziko praktycznie na całej półkuli północnej, spotkać go można na łąkach, nieużytkach, przy drogach czy na polach uprawnych jako chwast. Jest też uprawiany masowo w celach leczniczych.
Jak wygląda rumianek
Rumianek to jednoroczna, niewielka, rozgałęziona roślina. Rośnie do wysokości ok. 50 cm. Ma niewielkie kwiatki o białych płatkach i żółtym środku, nieco podobne do stokrotek. Ma przyjemny, słodki zapach. Kwitnie w okresie od maja do jesieni.
Co w nim znajdziemy?
Wśród składników rumianku znajdziemy między innymi flawonoidy, kwasy fenolowe, taniny, olejki eteryczne, śluzy roślinne.
Rumianek jako surowiec zielarski
Do celów leczniczych wykorzystuje się koszyczki kwiatowe zbierane na wiosnę, często zbierane są one kilkukrotnie. Kwiaty najlepiej zbierać w suche i słoneczne dni, w popołudniowych godzinach. Kwiatostany muszą być szybko wysuszone, więc suszymy je rozkładając cienką warstwą w suszarni lub w warunkach naturalnych w cienistym, przewiewnym miejscu. Wysuszone (najlepiej o naturalnym kolorze i niepokruszone), przechowujemy w zamykanych pojemnikach.
Rumianek – właściwości zdrowotne
Ma właściwości przeciwzapalne, bakteriobójcze, odkażające, rozkurczowe i lekko przeciwbólowe.
Rumianek ma bardzo korzystne działanie na układ pokarmowy. Jest skuteczny przy niestrawności, łagodzi mdłości oraz ma działanie przeciwwymiotne. Jest stosowany przy zatruciach, kolkach, biegunkach, a także w przypadku zaburzeń wydzielania żółci.
Pomaga w przypadku przejedzenia lub po zjedzeniu ciężkostrawnych potraw, gdyż łagodzi wzdęcia, przyspiesza wydzielanie gazów oraz zwiększa wydzielanie żółci usprawniającej trawienie.
Rumianek jest często polecany przy zespole jelita drażliwego, uspokaja, łagodzi skurcze jelit, działa łagodząco na układ pokarmowy, ma także działanie przeciwzapalne.
Jest również stosowany przy chorobie wrzodowej, łagodzi stany zapalne żołądka, przyspiesza gojenie ran, jest skuteczny zwłaszcza przy wrzodach mających podłoże nerwicowe.
Ponieważ ma także działanie uspokajające jest bardzo skuteczny przy zaburzeniach trawienia o podłożu nerwowym, którym często towarzyszą skurcze jelit i bóle brzucha. Jego właściwości uspokajające mogą również pomóc przy bolesnej menstruacji i mdłościach ciążowych.
Rumianek to popularny środek uspokajający, który wycisza, relaksuje i zmniejsza napięcie nerwowe. Jest pomocny przy problemach z zasypianiem, odpręża, rozluźnia mięśnie, łagodzi stany lękowe.
Stosowany zewnętrznie, ma działanie antyseptyczne, przeciwzapalne i łagodzące, jest więc skuteczny w przypadku podrażnień skóry, trądziku, wyprysków, pęcherzy czy ukąszeń przez owady. Przy uporczywym swędzeniu skóry pomocne jest zarazem jego działanie uspokajające i ułatwiające zasypianie. Przyspiesza również gojenie się ran.
Płukanki z rumianku są skuteczne w przypadku zapaleń jamy ustnej, gardła czy uporczywych aft.
Może być pomocny w leczeniu stanów zapalnych, chorób oczu (przemęczenia wzroku, zapalenia spojówek, rogówki czy tęczówki, problemów uczuleniowych), oparzeń słonecznych, ran i owrzodzeń.
Jak stosować rumianek?
Rumianek może występować w postaci naparów, balsamów, nalewek lub dodatków do kąpieli. Często jest także składnikiem kosmetyków.
Aby przygotować prostą herbatkę na trawienie, należy zalać 2 łyżeczki kwiatów rumianku filiżanką wody, gotować przez 2 minuty, przecedzić i odstawić na 10 minut. Warto pić ją gorącą po posiłkach.
Rumianek – na co uważać?
Rumianek jest jednym z bezpieczniejszych ziół, jednak tak jak w przypadku każdego produktu, należy zachować ostrożność.
Zbyt duża ilość rumianku może powodować problemy z trawieniem i wymioty.
Zrezygnować z rumianku powinny osoby, które mają alergię na inne rośliny z grupy astrowatych.
Ostrożność powinny zachować również osoby cierpiące na zgagę lub przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, gdyż rumianek może wchodzić z nimi w interakcje. W takich przypadkach zawsze lepiej poradzić się lekarza prowadzącego.
Olejku eterycznego z rumianku nie można przyjmować wewnętrznie, należy też zachować szczególną ostrożność ze stosowaniem zewnętrznym u dzieci poniżej 6 lat, chorych na alergię i nadwrażliwych na rumianek.
Kilka inspiracji – rumianek w naparach i nalewkach
Herbatka wiatropędna
Wymieszać w równych częściach rumianek, walerianę, miętę i kminek. 1 łyżeczkę mieszanki zalać gorącą wodą, odstawić do zaparzenia, przecedzić i pić bezpośrednio po posiłkach.
Przepis pochodzi z książki „Zioła. Naturalne sposoby na różne dolegliwości”
Nalewka ziołowa do mycia twarzy do cery wrażliwej
Po jednej garści rumianku i mięty zalać butelką wytrawnego białego wina. Odstawić na 10 dni, przefiltrować i używać do przemywania twarzy.
Przepis pochodzi z książki „Apteczka domowa”
Dodatek do kąpieli
100-150g rumianku zaparzyć w 5l wody, przecedzić i wlać do połowy wanny wody o temperaturze 38 stopni. Czas trwania kąpieli 20-30 minut.
Przepis pochodzi z książki „Apteka domowa”
