Bazylia (Ocimum basilicum) to roślina pochodząca z Azji Południowej, znana jest jednak głównie jako jedna z podstawowych przypraw kuchni śródziemnomorskiej. Występuje w wielu odmianach, wśród których najpopularniejsza jest bazylia właściwa, cytrynowa, grecka oraz tajska. Znana i podziwiana już w starożytności, nazywana była przez Greków „królową wszystkich ziół”, a we Włoszech noszona w klapie przez mężczyzn, w celu przyspieszenia znalezienia partnerki.
Bazylia – wygląd, smak i zapach
Bazylia jest rośliną roczną osiągającą wysokość od 15 do 60 cm. Ma wznoszącą się, rozgałęzioną łodygę z podłużnymi owalnymi liśćmi o zielonej lub czerwono fioletowej barwie. Kwiatki bazylii są niewielkie, o białym lub różowym kolorze, a owoce ciemnobrązowe lub czarne.
Smak tej przyprawy zależy od konkretnego gatunku, przy najpopularniejszych jest gorzkawo-słony. Zapach jest intensywny, świeży, orzeźwiający, korzenno-goździkowy.
Bazylia – właściwości zdrowotne
Bazylia jest przyprawą o bardzo korzystnym działaniu na organizm, o czym świadczą jej liczne funkcje prozdrowotne:
- Ma pozytywny wpływ na procesy trawienia, zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, pobudza apetyt, jest pomocna przy niestrawności, kolkach, wzdęciach, działa rozkurczowo i przeciwzapalnie, jest stosowana przy zapaleniach wątroby, żołądka i jelit.
- Zwiększa przyswajanie składników odżywczych z pożywienia.
- Działa korzystnie na system nerwowy, uspokaja, poprawia nastrój, działa relaksująco. Łagodzi nadmierną pobudliwość, pomaga przy problemach z bezsennością, wspomaga koncentrację.
- Wpływa pozytywnie na pracę nerek, jest często polecana przy stanach zapalnych nerek i pęcherza moczowego.
- Działa korzystnie na układ krążenia, zapobiega miażdżycy.
- Stosowana przy przeziębieniach działa przeciwkaszlowo, antybakteryjnie, łagodzi gorączkę i katar.
- Ma właściwości przeciwutleniające, przeciwbólowe, wzmacniające,
- Stosowana zewnętrznie, na przykład w postaci olejowych ciepłych okładów łagodzi użądlenia owadów i zmiany skórne na twarzy. Olejek bazyliowy odstrasza także komary i kleszcze.
Bazylia – zastosowanie w kuchni
Bazylia jest jedną z najpopularniejszych przypraw w kuchni śródziemnomorskiej, ale nie tylko. Zdecydowanie polepsza smak i aromat rozmaitych przygotowywanych potraw.
Jest wspaniałym dodatkiem do sałatek, potraw z pomidorów, zup, pasztetów, sosów, mięsa, ryb, owoców morza, pizzy, a także orzeźwiających drinków. Jest jednym z głównych składników sałatki caprese i sosu pesto.
Bazylię najlepiej jest dodawać do potraw pod koniec gotowania. Im mniejsze listki, tym jej smak i aromat będą silniejsze.
Wybierać powinniśmy liście o intensywnej, zielonej barwie, bez brązowych i żółtych plam.
Świeże liście bazylii możemy zamrozić (np. w pojemniczkach do lodu lub między warstwami pergaminu), wysuszyć (ułożoną cienką warstwą w ciemnym i przewiewnym miejscu) lub zamarynować.
Obcięte gałązki możemy przechowywać w pojemniku z wodą na parapecie, a listki przez kilka dni w lodówce.