Hipokrates, ojciec medycyny, powiedział kiedyś “aby lek był jak pożywienie a pożywienie jak lek”. Potrzebujemy zdrowej żywności, ale czy perfekcyjnie zbilansowana dieta jest w ogóle możliwa? Czy mamy wystarczającą wiedzę, czas i pieniądze, aby codziennie dostarczać naszemu organizmowi wszystkich potrzebnych mu substancji? Wzbogacona żywność lub skoncentrowane źródła witamin czy minerałów to prosty sposób na zapewnienie sobie pełnego, wartościowego pożywienia.
A czym w ogóle jest suplement diety? Jak i kiedy go stosować, żeby być zdrowym? Otóż suplement diety to produkt złożony z substancji odżywczych i traktowany jako uzupełnienie normalnej żywności. Jest to skoncentrowane źródło witamin, minerałów lub innych substancji. Wyprodukowano go w formie umożliwiającej dawkowanie (w tabletkach, kapsułkach, proszku czy płynie)1. Suplementy diety najczęściej kupić można w aptece, jednak nie są to leki i należy o tym pamiętać. Według ustawodawstwa Unii Europejskiej to żywność, którą powinni stosować nie tylko chorzy, ale też zdrowi ludzie. W Polsce suplementy diety do obrotu dopuszcza Główny Inspektor Sanitarny, a nie Główny Inspektor Farmaceutyczny lub Urząd Rejestracji Leków i Produktów Biobójczych.
Zdrowie naszego organizmu wymaga racjonalnego i zbilansowanego pożywienia. Wszelkie braki mogą mieć charakter sezonowy (brak świeżych owoców i warzyw w porze jesienno-zimowej), mogą być odbiciem ich deficytu w środowisku naturalnym (np. jod, selen) lub też wynikać z naszego zaniedbania czy złych nawyków żywieniowych. Witamina C np. zapobiega częstym infekcjom, jednak gdy nie możemy jej znaleźć na sklepowej półce w postaci warzyw lub owoców, możemy zaopatrzyć się w jej formę syntetyczną. Jednak uwaga! nie można przesadzać, bo nadmiar witamin może być szkodliwy (np. D3 w nadmiarze jest trucizną).
Pewnie każdy z nas zastanawia się jak to jest możliwe, że w takiej małej tabletce czy kapsułce mieści się tyle witamin i mikroelementów. Suplementy diety produkowane są z koncentratów substancji, które obecne są w normalnej żywności. Poza witaminami i składnikami mineralnymi mogą zawierać: aminokwasy, kwasy tłuszczowe, błonnik i ekstrakty roślinne. Jednak istotne jest to, że te witaminy i aminokwasy są przeważnie syntetyczne, co sprawia, że mają wielokrotnie niższą aktywność niż naturalne i nigdy nie zastąpią nam wartościowego pożywienia. A kupując je zwrócić trzeba uwagę nie na cenę, a ilość witamin (procent RDA). Tylko renomowane firmy, które produkują leki, mogą stworzyć wartościowe suplementy, których działaniu można zaufać.
Aby zapewnić nam – konsumentom dostęp do sprawdzonych i bezpiecznych produktów, producenci bacznie śledzą wszelkie postępy w nauce o żywności i żywieniu. Wszystko to za aprobatą rządów wielu krajów, które w suplementach i prozdrowotnym stylu życia widzą szansę na duże oszczędności w zakresie służby zdrowia, np. w USA rozpowszechnianie wiedzy na ten temat doprowadziło do szybkiego wzrostu popytu na suplementy diety, a co za tym idzie do ogromnego rozwoju przemysłu farmaceutycznego.
Dla każdego człowieka warunkiem prawidłowego żywienia jest całkowite pokrycie jego zapotrzebowania na energię i wszystkie składniki pokarmowe potrzebne do rozwoju fizycznego i umysłowego. Suplementy diety mogą być i są uzupełnieniem normalnej diety, która składa się z tradycyjnych produktów żywnościowych takich jak warzywa, owoce, produkty z pełnego ziarna, produkty mleczne oraz ryby i chude mięso. Uzupełnianie diety suplementami zawierającymi witaminy i składniki mineralne jest uzasadnione, jednak trzeba pamiętać, że ich nadmierne spożycie może wywoływać skutki niekorzystne dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia.
Autor: Katarzyna Marusiak
1Błecha K., Wawer I., Profilaktyka zdrowotna i fitoterapia. Rola suplementów diety, dietetycznych środków spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego, żywności funkcjonalnej oraz leków roślinnych, Żywiec 2011, s.13
