Jest rośliną od lat stosowaną jako środek uspokajający, a od średniowiecza wykorzystuje się go do produkcji piwa, które jemu zawdzięcza swój oryginalny smak i zapach.
Rośnie w umiarkowanych i ciepłych regionach Europy i Azji. W stanie dzikim znaleźć go można w wilgotnych zaroślach, lasach, gęstwinach lub w pobliżu rzek. Jest również masowo uprawiany do celów browarniczych.
Jak wygląda chmiel
Chmiel jest rośliną, która pnie się wokół drzew, krzewów, a w uprawie także specjalnych podpór. Jeżeli nie ma żadnych elementów do pięcia to płoży się po ziemi.
Ma długie, nawet na kilkanaście metrów pędy, duże, ząbkowane liście, a jego kwiatostany żeńskie stanowią jasnozielone szyszki, które brązowieją w trakcie dojrzewania. Na szyszkach występują nieduże, żółtoczerwone gruczoły.
Co w nim znajdziemy?
Substancje aktywne, które występują w chmielu zwyczajnym to między innymi kwasy fenolowe, flawonoidy, taniny, olejek eteryczny oraz floroglucynole.
Chmiel jako surowiec zielarski
Elementami chmielu, stosowanymi w celach leczniczych są szyszki – kwiatostany żeńskie zbierane od końca lata do jesieni, w pogodne dni. Szyszki zbiera się bez szypułek, szukać należy egzemplarzy o normalnym rozmiarze w kolorze jasnozielonym.
Szyszki trzeba wysuszyć dość szybko, w cienistym miejscu, rozkładając je w cienkiej warstwie w przewiewnym miejscu. Po wysuszeniu przechowuje się je w szczelnie zamykanych pojemnikach nie dłużej niż rok.
Chmiel – działanie zdrowotne
Najczęściej stosowaną właściwością chmielu jest jego działanie uspokajające. Wycisza organizm, pomaga przy problemach ze snem oraz przy napięciowych bólach głowy. Jest stosowany przy stanach napięcia nerwowego, stanach niepokoju, epizodach lękowych, przy wyczerpaniu nerwowym i zaburzeniach snu.
Łagodzi również zaburzenia trawienia wynikające ze stresu, a także przeciwdziała ogólnemu osłabieniu organizmu, poprawia apetyt i reguluje przemianę materii.
Dzięki zawartości flawonoidu o nazwie ksantohumol, posiadającym właściwości antyutleniające cztery razy większe niż witamina C, ma silne działanie antynowotworowe.
Chmiel może pomagać przy dolegliwościach menstruacyjnych, łagodzi objawy klimakterium oraz działa korzystnie w przypadku kobiet, które cierpią z powodu niedostatecznego poziomu estrogenu w organizmie.
Jego ekstrakt ma działanie przeciwwirusowe, antybakteryjne i przeciwgrzybicze, dlatego jest pomocny przy leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych. Działa rozkurczająco na mięśnie jelit i dróg moczowych, ma także lekkie działanie moczopędne.
Chmiel można również stosować zewnętrznie – ma właściwości antyseptyczne, pomaga w walce z trądzikiem, zapaleniem skóry, pomaga także w leczeniu ran. Okłady z chmielu mogą pomóc przy zapaleniu korzonków nerwowych i bólach reumatycznych.
Jak stosować chmiel zwyczajny?
Chmiel możemy spożywać w postaci naparów, mikstur, tabletek, kapsułek.
Szyszkami chmielu można wypełnić poduszkę, jego zapach pomoże przy bezsenności.
Szyszki chmielowe wykorzystuje się głównie przy produkcji piwa.
Aby przygotować herbatkę relaksującą należy łyżeczkę suszu zalać filiżanką wrzątku i odstawić na 15 minut do zaparzenia. Przecedzić i pić 3 filiżanki dziennie, w tym jedną przed snem. Chmiel ma dość gorzki smak, więc napar można posłodzić odrobiną miodu lub cukru.
Chmiel zwyczajny – na co uważać?
Kuracji chmielem nie powinny stosować osoby, które przyjmują jednocześnie inne, syntetyczne środki uspokajające.
Ze względu na brak stosownych badań, nie powinny go także używać kobiety w ciąży i karmiące piersią, a także dzieci poniżej 12 roku życia.
Osoby chorujące na depresję nie powinny stosować chmielu, gdyż według niektórych specjalistów może on nasilać jej objawy.
Unikać go powinny również kobiety, które chorowały na nowotwór piersi spowodowany przez estrogen.
Przy przekroczeniu dopuszczalnych dawek, mogą pojawić się nudności i wymioty.
Nie jest wskazane stosowanie szyszek chmielu u osób kierujących pojazdami i obsługujących urządzenia mechaniczne. Wynika to z ich działania nasennego i uspokajającego.
Kilka inspiracji – chmiel w naparach i płukankach
Napar z szyszek chmielu polecany przy bezsenności
1 łyżeczkę szyszek chmielu zalać szklanką wrzątku i odstawić na 10 minut pod przykryciem do zaparzenia. Pić 2-3 razy dziennie.
Przepis pochodzi z książki „Apteczka domowa”
Macerat na wypadające włosy
Szyszki chmielu rozdrobnić, przelać spirytusem i zalać ciepłym olejem roślinnym (np. słonecznikowym, migdałowym, lnianym, ryżowym). Po 3-4 tygodniach przecedzić i stosować do pielęgnacji skóry głowy.
