Wiele znanych marek proszków do prania wyprodukowanych chemicznie w małych i dużych opakowaniach, często w zawrotnych cenach wdzięcznie eksponuje się na sklepowych półkach. A przecież można zdrowo i ekologicznie prać w… orzechach! Oczywiście nie chodzi tutaj o zwykłe orzechy, lecz o naturalny proszek do prania, czyli tzw. orzechy piorące.
Co to są orzechy piorące?
Orzech mydlany pochodzi z drzewa sapindus mukorossi występującego w Azji. Owoce po zebraniu rozłupuje się i usuwa środek. Po wysuszeniu nabierają ciemno-brązowego koloru. Ich tajemnicę stanowi substancja, zawarta w łupinach zwana saponiną, która w zetknięciu z wodą zmienia swoją konsystencję i staje się prawdziwą, myjącą pianą, stając się tym samym stanowi swego rodzaju naturalnym proszkiem do prania.
Co to jest sapindus mukorossi?
Drzewo sapindus mukorossi rośnie głównie w niższych środkowych partiach gór – na zboczach Himalajów w Indiach i Nepalu na wysokości do 1200 metrów. Występuje także na zachodnim wybrzeżu Karnataki, Maharasztry i Goa w Indiach, również w Indochinach i południowych Chinach oraz w Japonii i Tajwanie.
Sapindus mukorossi to drzewo liściaste należące do gatunku z rodziny mydleńcowatych. Ten rodzaj rośliny określa się jako Mydleniec i należy do niego 13 gatunków, w tym właśnie ten niniejszym omawiany. Inne nazwy tej rośliny to orzech mydlany, orzechy indyjski bądź chińskie.
Mydleniec sapindus mukorossi posiada znaczną tolerancję na słabą glebę. Jedno drzewo może wyprodukować od 30 do 35 kilogramów owoców rocznie.
Jak używać orzechy piorące jako naturalny proszek do prania?
Orzechy mydlane posiadają wiele różnych zastosowań z czego najbardziej rozpowszechnione jest stosowanie ich zamiast proszku do prania. Pięć, siedem orzechów zawiązanych w lnianym woreczku i mamy naturalny proszek do prania. Wrzucone do pralki skutecznie wypiorą zabrudzone ubrania w każdej temperaturze – od 30-tu do 90-ciu stopni.
Jedna paczuszka może posłużyć nawet do czterokrotnego prania w średniej temperaturze 60 stopni (jeśli potarta, mokra łupinka dalej wytwarza w palcach pianę, jest zdatna do kolejnego użycia). Łatwo więc obliczyć, iż włączając codziennie pralkę kilogram orzechów wystarcza na cztery miesiące prania, co jest bardziej ekonomiczne niż niejeden proszek zakupiony w sklepie.
Orzechy mydlane są ekologiczne i naturalne
Ponadto orzechy piorące stanowią środek w stu procentach ekologiczny i naturalny, pozbawiony wszelkich chemicznych substancji. Ma to duże znaczenia dla mam piorących ubrania swoich pociech, narażonych na wszelkie alergie i uczulenia.
Pranie w orzechach nie wymaga dodawania płynu zmiękczającego jak przy normalnym proszku, ponieważ ubrania prane w saponinie nabierają wyjątkowej miękkości i delikatności. Orzechy piorące są jednak bezzapachowe, stąd zwolennicy „wiosennych zapachów” czy „naturalnej bryzy” powinni dodać do prania kilka kropli olejku eterycznego dla uzyskania ulubionego zapachu. Dla fanatyków arktycznej bieli wskazana jest łyżeczka sody oczyszczonej – dla większego efektu wybielania.
Orzechy myjące do naczyń – przepis
Oprócz prania, orzechy można wykorzystać również do wszelkich prac gospodarczych w domu. Wrzucone do pojemnika na sztućce w zmywarce wymyją naczynia. Doskonale się sprawdzają również jako środek sprzątający.
Wywar z 10 łupinek wygotowanych około 10 minut w ¾ litra wody działa identycznie jak zwykły płyn do naczyń tylko pozbawiony jest wszelkich odczynników chemicznych. Dla uzyskania ładnego zapachu można dodać kilka kropli olejku lawendowego. Dodatkowo ma właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze, więc z powodzeniem może być stosowany przy sprzątaniu łazienek i toalet.
Mydło i balsam do ciała
Orzechy można stosować także do mycia ciała i włosów. Skoncentrowany wywar działa jak mydło w płynie, a antystresowe właściwości saponiny ukoją skołatane nerwy oraz pozytywnie wpłyną na wszelkie bóle kostno-stawowe, dając przyjemne uczucie ulgi i relaksu.
Wywar zagęszczony żelatyną ekologiczną można stosować również bezpośrednio na opuchnięte stawy w postaci okładów. Orzechy są doskonałe dla delikatnej skóry dziecka nie powodując żadnych podrażnień. Przeciwłupieżowe właściwości sprawiają, że orzechy pozytywnie wpływają na stan włosów, pozostawiając je na dłużej czyste i lśniące.
Inne zastosowania orzecha mydlanego
- Orzechy mydlane często wykorzystuję się również jako szampon do pielęgnacji zwierząt. Przez swoje właściwości insektobójcze pozostawia skórę zwierzęcia czystą, nie powodując kłopotów skórnych, a włos łatwiej się rozczesuje.
- Wywar nadaje się także jako środek bakteriobójczy do spryskiwania roślin.
- W połączeniu z sokiem z cytryny doskonale czyści srebro i złoto.
- Saponina pochodząca z sapindus mukorossi była także wykorzystywana do oszałamiania ryb.
Z własnej ciekawości warto zajrzeć do sklepu ekologicznego i przy następnych zakupach wyposażyć się w orzechy piorące. A nuż naturalny detergent zerwany z drzewa zadowoli nas bardziej niż drogi proszek wytworzony w zakładach chemicznych.
Autor: Sabina Słowińska
Zdjęcie wykorzystane w artykule pochodzą z:
- https://www.flickr.com/photos/gadl/98693060/
- https://www.flickr.com/photos/dinesh_valke/2561635606/
- https://www.flickr.com/photos/70054359@N05/7900623574/
