Nie tylko dla kobiet okres przekwitania staje się czasem zmian i nowych doświadczeń. Choć często o tym nie mówią, kiedy andropauza u mężczyzn, panowie również doznają wielu dolegliwości, związanych z przekroczeniem 50 roku życia. Jednak w przeciwieństwie do przedstawicielek płci pięknej, nie występuje w ich organizmie tak jasny sygnał, jak np. ustanie menstruacji, który dobitnie mówi o początkach przekwitania.
Wspólny oraz występujący u obojga płci – jest spadek poziomu hormonów: estrogenu u kobiet i testosteronu u mężczyzn. W przeciwieństwie jednak do menopauzy, męska „przemiana” może mieć charakter stopniowy i trwać całymi dekadami.
Co to jest andropauza?
Określane niekiedy jako “męska menopauza”, przekwitanie, czyli andropauza u mężczyzn (inne nazwy: wiropauza, andropenia, częściowy niedobór androgenów u starzejących się panów) stanowi zespół objawów związanych ze starzeniem się organizmu mężczyzny i stopniowym upośledzaniem jego czynności hormonalnej. W procesie starzenia się ustroju dochodzi do osłabienia funkcji wielu narządów i układów: płuc, serca, nerek, wątroby, układu nerwowego. Również układ narządów wydzielania wewnętrznego (układ hormonalny) podlega zmianom, które doprowadzają do niedoboru hormonów męskich – androgenów, w tym testosteronu.
Andropauza u mężczyzn – objawy
Najczęstsze objawy, których pojawienie się może być sygnałem początku andropauzy:
Fizykalne (somatyczne)
- dolegliwości bólowe
- ogólne osłabienie fizyczne organizmu
- zaburzenia snu
- zaburzenia apetytu
Psychologiczne (psychiczne)
- kłopoty z pamięcią i koncentracją uwagi
- zwiększona drażliwość
- odczuwanie niepokoju i lęku
- obniżenie nastroju i zadowolenia z życia
Naczynioruchowe (wazomotoryczne)
- nadmierna potliwość
- uderzenia gorąca
- palpitacje serca
Seksualne
- problemy z erekcją
- brak odczuwania podniecenia
- spadek pożądania seksualnego
- obniżenie zadowolenia z życia seksualnego
Objawy typowych zmian fizycznych
- zmniejszenie masy mięśniowej o 25%
- zwiększenie się tłuszczu trzewnego o 10-15 kg.
- zmniejszenie się masy kostnej (osteopenia)
- wzrost insulinoodporności (stany przedcukrzycowe)
- nadciśnienie tętnicze
- zmiany w grubości skóry i w obrębie owłosienia – przerzedzenie
Powyższe dolegliwości w istotny sposób mogą wpłynąć na jakość życia zarówno mężczyzn, jak i ich partnerek. Nie pozostają one też bez wpływu na życie rodzinne i aktywność zawodową wielu osób.
Czy macho może mieć andropauzę?
Menopauza u mężczyzn jest zjawiskiem, któremu jeszcze do niedawna lekarze nie poświęcali zbyt dużo uwagi. Związane jest to zapewne ze stereotypowym postrzeganiem mężczyzny, który jawi się jako silny psychicznie i fizycznie macho. Dopiero badania nad testosteronem – hormonem mającym ogromny wpływ na męski organizm – zmieniły stosunek do tego kompleksu objawów. Nadal jednak bardzo często przekwitanie u mężczyzn nie jest diagnozowane, a wynika to głównie z faktu, że jej objawy mogą być słabe do wykrycia oraz różnie objawiać się u poszczególnych pacjentów. Dużym problemem jest również to, że mężczyźni nie chcą mówić o swoich dolegliwościach, a co za tym idzie, nie mają odwagi powiedzieć o swoim problemie lekarzowi.
Przyczyny andropenii
Jakie mogą być przyczyny występowania męskiego przekwitania? Z pewnością niewłaściwy tryb życia:
- złe odżywianie,
- palenie tytoniu,
- nadużywanie alkoholu.
Jak również określone choroby:
- nadciśnienie,
- cukrzyca,
- choroba wieńcowa,
- podwyższony poziom cholesterolu,
- przerost gruczołu krokowego,
- choroba Alzheimera
- oraz – coraz częściej występujący – genetycznie zaprogramowany proces przedwczesnego starzenia się.
Złagodzeniu objawów może pomóc m.in. leczenie za pomocą substytucji hormonalnej (uzupełnianie niedoborów hormonalnych) poprzez podawanie preparatów testosteronu. Założeniem tej terapii jest wzrost sił witalnych, poprawa ogólnego samopoczucia, sprawności intelektualnej, snu oraz przywrócenie satysfakcjonującego życia seksualnego.
Męska menopauza – jak rozpoznać jej początek?
Czy jest możliwość rozpoznania u siebie męskiej menopauzy, czyli androgenicznego starzenia się, bez wizyty u specjalisty (endokrynologa, urologa, bądź androloga)? Wstępnej diagnozie może pomóc prosty test diagnostyczny, znany jako kwestionariusz Morleya.
- “Czy obserwuje Pan spadek popędu płciowego?
- Czy odczuwa Pan brak energii?
- Czy obserwuje Pan spadek siły mięśniowej lub obniżenie odporności na wysiłek fizyczny?
- Czy odnotował Pan spadek zadowolenia z życia?
- Czy obniżył się Pana wzrost?
- Czy jest Pan smutny i/lub w złym humorze?
- Czy wzwody członka są słabsze?
- Czy zauważył Pan ostatnio obniżenie aktywności ruchowej?
- Czy chce się Panu spać po obfitym posiłku (obiedzie)?
- Czy miał Pan ostatnio trudności w wykonywaniu pracy zawodowej?”
Odpowiedź “TAK” na pytania 1 – 7 lub na trzy pozostałe, pozwala podejrzewać zespół męskiego klimakterium.
Męska menopauza – jak postępować w przypadku pierwszych objawów męskiego przekwitania?
Gdy u mężczyzny pojawią się pierwsze objawy męskiego klimakterium ważne jest, by bliscy okazywali mu wyrozumiałość, cierpliwość oraz – jeśli jest to możliwe – namówili na wizytę u specjalisty. Męskie przekwitanie, tak jak menopauza u kobiet, nie musi być okresem trudnym i przygnębiającym.
Warto bowiem zdać sobie sprawę, że gdy skończymy już 50 lat i nasz organizm zacznie nas powoli informować o zmianach, które w nim zachodzą, nasze życie może być nadal satysfakcjonujące i przeżywane z radością. To zależy tylko od nas jak na nie spojrzymy. Pozytywne nastawienie, optymizm, dobre relacje z rodziną i przyjaciółmi oraz uśmiech na twarzy sprawią, że andropenia stanie się nowym wymiarem męskości.
Autor: Katarzyna Marusiak
