Gdy w wyszukiwarkę internetową wpiszemy hasło „smog”, otrzymamy w trybie natychmiastowym ogromną ilość informacji. Nic dziwnego. Ten temat ostatnio nie schodzi z głównych stron gazet i portali internetowych. Z problemem borykają się już nie tylko duże miasta, lecz również mniejsze miasteczka. Szczególnie zagrożone są tereny położone w dolinach.
Czym jest smog?
Smog, (ang. smoke – „dym”, „fog” mgła”) jest mieszaniną tlenków azotu, siarki oraz cząstek PM10 i PM 2, 5, powstałych głównie przy spalaniu węgla oraz pochodnych ropy naftowej i tworzyw sztucznych typu PET. Jest przyczyną wielu chorób, a czasami nawet śmierci.
Wyróżnia się dwa rodzaje smogu: fotochemiczny oraz kwaśny.
Smog kwaśny (mgła przemysłowa) – jest obecny w wilgotnym oraz bardzo zanieczyszczonym powietrzu. Występuje w miejscach, gdzie domy i mieszkania ogrzewane są paliwami stałymi i węglem, szczególnie w okresie od listopada do lutego.
Smog fotochemiczny (utleniający) – powstaje podczas silnego nasłonecznienia, gdy temperatura osiąga 25 – 35 stopni Celsjusza, a na drogach panuje duży ruch.
W ciepłe, bezwietrzne dni, kiedy szkodliwe cząsteczki nie mają możliwości uniesienia się do góry, widoczna jest mgła – mamy wtedy do czynienia ze smogiem. Dzieję się tak przede wszystkim z powodu wzmożonego ruchu drogowego, oraz dymu wydobywającego się z pieców, szczególnie tych starego typu tzw. kopciuchów lub śmieciuchów.
Smog a zdrowie
Smog, nawet w najmniejszych ilościach jest szkodliwy dla zdrowia oraz życia ludzkiego. Z jego powodu możemy odczuwać bóle głowy, pojawiają się problemy z oddychaniem, walczymy z podrażnieniem gardła, nosa, oczu. Smog zwiększa prawdopodobieństwo zachorowań na astmę, zapalenie dróg oddechowych, chorobę niedokrwienną serca, zawał, udar czy obturacyjną chorobę płuc. Wdychanie zanieczyszczonego powietrza może przyczyniać się również do rozwoju wielu nowotworów, np. płuc, szyjki macicy, mózgu czy pęcherza moczowego. Jest niekorzystny dla kobiet w ciąży, powoduje też szybsze starzenie się układu nerwowego.
Ochrona przed smogiem
Smog co roku zbiera ogromne żniwo, szacuje się, że ma swój udział w przypadkach śmiertelnych u około 50 tys. Polaków.
Jak można zapobiegać daleczemu pogarszaniu się jakości powietrza?
Jednym ze sposobów na poprawę powietrza jest wymiana wszystkich domowych pieców węglowych na ekologiczne. Nie bez powodu również, władze w dużych miastach nawołują mieszkańców do porzucenia własnych pojazdów mechanicznych na rzecz komunikacji miejskiej. Ma to na celu zminimalizowanie unoszących się w powietrzu zanieczyszczeń szkodliwych dla płuc. O ile pierwszy sposób jest długotrwały, to drugi bez zakłóceń można wprowadzić w życie już teraz.
Jak chronić się przed smogiem?
Coraz popularniejsze robią się specjalne maski antysmogowe, te dobrej jakości mogą zatrzymać nawet 99% szkodliwych substancji. Śledźmy doniesienia o poziomie smogu w naszym mieście i dostosujmy do tego naszą aktywność. Gdy jakość powietrza jest bardz zła, unikajmy wychodzenia z domu bez maseczki, ograniczajmy przebywanie na świeżym powietrzu, aktywność fizyczną, nie otwierajmy okien. Powietrze wewnątrz możemy częściowo oczyścić z pomocą niektórych roślin, np. paprotki, wężownicy czy bluszczu lub kupić specjalny oczyszczacz powietrza.
Nie zapominajmy również o zdrowej, zróżnicowanej diecie, bogate w antyoksydanty, które wspomagają organizm w usuwaniu toksycznych substacji.
Agnieszka Miśkowiec
