Planując uprawę własnego warzywnika, należy pamiętać, że ogród tworzą nie tylko rośliny, ale też mikroorganizmy glebowe, które wspomagają rozwój i wzrost roślin. Ekologiczna uprawa polega na rezygnacji z chemicznych preparatów i wyborze środków naturalnych, np. kompostu i wywarów roślinnych. Takie podejście jest przejawem troski o środowisko i stan gleb.
Jak nawozić glebę bez chemii
Sztuczne nawozy można zastąpić produktami naturalnymi. Nawozy naturalne poprawiają właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby. Wzbogacają ziemię w materię organiczną, która przetwarzana jest przez organizmy glebowe w próchnicę stanowiącą istotę żyzności gleby.
- Jednym z najpopularniejszych nawozów jest kompost. Taki nawóz można otrzymywać samodzielnie (np. kompostując na pryzmie) lub kupić gotowy biomateriał. Produkcją ekologicznego kompostu zajmuje się m.in. nowoczesna kompostownia Ziemia Polska, otrzymując nawóz z odpadów komunalnych.
- Innym rozwiązaniem jest obornik. Najbardziej wartościowy dla gleby obornik to nawóz koński lub bydlęcy. Można otrzymać go z gospodarstw rolnych lub kupić w sklepach ogrodniczych w postaci granulatu. Obornik spulchnia glebę i wzmacnia wzrost roślin.
- Do naturalnych środków należą też nawozy zielone. Są to specjalnie zasiane rośliny motylkowate (np. łubin, koniczyna, wyka), które wiosną lub jesienią zostają ścięte i przekopane z ziemią. Taki nawóz dostarcza do gleby próchnicę i azot, który zwiększa ilość i jakość upraw rolnych.
Zwalczanie chwastów bez chemii
Ekologiczna uprawa warzywniaka, to nie tylko rezygnacja ze sztucznych nawozów, ale też ze środków służących do zwalczania chwastów.
- Jedną z naturalnych i najbardziej efektywnych metod usuwania chwastów jest ręczne wyrywanie (pielenie). Mechaniczne zwalczanie chwastów najlepiej wykonywać, gdy rośliny są niewielkie i mają słaby system korzenny.
- Kolejnym sposobem jest ściółkowanie. Polega ono na rozłożeniu wokół roślin warstwy syntetycznej (folii lub włókniny) lub organicznej (np. trocin, ściętej trawy lub kory). Ściółkowanie zapobiega pojawianiu się chwastów, przesuszaniu gleby i poprawia jej warunki termiczne.
Naturalne metody walki z chorobami i szkodnikami
W walce z chorobami grzybowymi i bakteryjnymi dobrze sprawdzają się wywary z czosnku lub cebuli. Napary warzywne posłużą też jako środki odstraszające mszyce i owady.
- Wywar z czosnku. Do przygotowania wywaru należy 75 gramów roztartych ząbków czosnku zalać 10 litrami wody. Mieszankę trzeba zostawić na 24 godziny, przelać do garnka i gotować na wolnym ogniu przez kwadrans. Następnie wywar należy ostudzić i stosować rozcieńczony z wodą w proporcji 1:10.
- Wywar z cebuli. Do przyrządzenia naparu należy 75 gramów posiekanej cebuli zalać 10 litrami wody. Całość trzeba zostawić na 24 godziny, przelać do garnka i gotować przez 30 minut. Po ostudzeniu, wywar należy rozcieńczyć z wodą w proporcji 1:10 i opryskać nim rośliny.