Wstrząs anafilaktyczny jest szczególnie groźną postacią nagłej, ciężkiej reakcji alergicznej. Statystycznie w Polsce co roku dochodzi do 120 takich przypadków.
Kiedy pojawia się wstrząs anafilaktyczny?
Najczęściej wstrząs anafilaktyczny pojawia się u osób uczulonych w sytuacji:
1. kontaktu z jadem produkowanym przez owady (osy, pszczoły, szerszenie, trzmiele),
2. spożycia pewnych pokarmów (m.in. orzechów, skorupiaków morskich),
3. zażycia określonych leków i medykamentów antybiotyków, środków kontrastowych używanych w radiologii oraz anestezjologicznych środków zwiotczających mięśnie,
4. kontaktu z niektórymi materiałami – np. lateks, guma,
5. wysiłku fizycznego.
Ryzyko wstrząsu anafilaktycznego zwiększa się w przypadku sumowania przyczyn, np. przy kontakcie z alergenami w pożywieniu i wysiłku fizycznym. Co ważne, lekarze zaobserwowali wyjątkowo gwałtowne wstrząsy także u osób, które wcześniej nie wykazywały żadnych reakcji alergicznych.
Wstrząs anafilaktyczny – objawy
- zawroty głowy, bóle głowy,
- świąd skóry, pokrzywka,
- nudności, wymioty,
- bladość skóry, zimny pot,
- uczucie duszności, kaszel, chrypka, gwałtowny, wodnisty katar,
- zaburzenia rytmu serca,
- utrata przytomności.
Objawy kliniczne można zaobserwować już w ciągu kilku minut po kontakcie z alergenem. Zazwyczaj mają one kompleksowy, ogólnoustrojowy charakter i wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej.
Wstrząs anafilaktyczy – postępowanie w przypadku wystąpienia
- wezwanie karetki pogotowia, ewentualne podanie środka anty wstrząsowego przepisanego przez lekarza (np. ampułki z adrenaliną),
- usunięcie lub ograniczenie czynnika lub czynników alergicznych (w miarę możliwości),
- ułożenie chorego w pozycji bocznej ustalonej, aby nie udławił się on wymiocinami,
- stałe monitorowanie ciśnienia, pracy serca i częstości oddechów do czasu przyjazdu pogotowia.
Autor: Piotr Pokój