Roślina znana także pod nazwami: łopian lekarski, łopuch, głowacz, kobierz czy rzep, jest od wielu lat stosowana w celach leczniczych. Jej działanie antybiotyczne i antyseptyczne jest wykorzystywane głównie do leczenia chorób skóry.
Występuje powszechnie w całej Europie i części Azji oraz w Ameryce Północnej. Znajdziemy go w przydrożnych rowach, pod płotami, na polach i blisko miejsc zamieszkanych.
Jak wygląda łopian
Jest dwuletnią rośliną zielną, która w drugim roku może osiągać nawet 2 metry wysokości. Ma duże, owalne liście pokryte od spodu charakterystycznymi włoskami i fioletowe kwiaty zebrane w kuliste kwiatostany. Owoce łopianu to popularne „rzepy”, które dzięki haczykowatym łuskom łatwo przyczepiają się do ubrań. Łopian zakwita w lipcu i sierpniu.
Co w nim znajdziemy?
Składnikami łopianu są między innymi kwasy fenolowe, laktony, śluzy roślinne, triterpeny, taniny, inulina i olejki eteryczne.
Łopian jako surowiec zielarski
Do celów leczniczych stosuje się najczęściej korzeń łopianu, czasem także liście. Łopian zbiera się późną jesienią lub na początku wiosny. Korzenie po zebraniu należy umyć wodą i pokroić, a potem wysuszyć w podwyższonej temperaturze, w cienistym miejscu. Po wysuszeniu przechowuje się je w szklanych, szczelnych naczyniach.
Łopian – właściwości zdrowotne
Łopian stosowany jest najczęściej do leczenia chorób skóry. Ma działanie antyseptyczne, bakteriobójcze i grzybobójcze, dzięki czemu jest skuteczny w leczeniu wysypki, egzemy, trądziku, łuszczycy, nadmiernie przetłuszczającej się skóry czy ropni.
Okłady z naparu łopianu łagodzą także bóle pochodzenia reumatycznego.
Stosowany wewnętrznie łopian jest również pomocny przy atopowym zapaleniu skóry, co zawdzięcza zawartości inuliny i swoim właściwościom przeciwzapalnym.
Łopian jest też przyjmowany wewnętrznie w przypadku chorób wątroby, pomaga w usuwaniu toksyn z organizmu, ma działanie żółciopędne. Wspomaga także trawienie, zwiększając wydzielanie soków żołądkowych i enzymów trawiennych w trzustce.
Działa oczyszczająco na organizm, zwiększając eliminację substancji toksycznych z potem i moczem, bywa też stosowany do obniżenia poziomu cukru we krwi.
Dzięki działaniu moczopędnemu daje dobre rezultaty w przypadku nawracających schorzeń układu moczowego.
Jak stosować łopian?
Może być stosowany w postaci herbatek, naparów, odwarów, tabletek, kapsułek, płynnych wyciągów czy nalewek.
Aby przygotować herbatę oczyszczającą należy łyżeczkę korzenia łopianu zalać filiżanką wody i gotować przez 10 minut. Odstawić na 5 minut i odcedzić. Pić 1 filiżankę co 8 godzin, w razie potrzeby można ją posłodzić miodem lub cukrem.
Łopian – na co uważać?
Nie ma zbyt wiele doniesień na temat działań ubocznych łopianu. Jedynie u kobiet w ciąży i karmiących piersią zalecana jest wcześniejsza konsultacja z lekarzem.
Kilka inspiracji – łopian w naparach i herbatach
Herbata pomocna przy trądziku
W równych częściach zmieszać łopian, bratek i pokrzywę. Czubatą łyżeczkę mieszanki zalać filiżanką wrzątku i odstawić na 10 minut do zaparzenia. Przecedzić i pić co 8 godzin.
Przepis pochodzi z książki „Zioła. Naturalne sposoby na różne dolegliwości”
Napar przeciwłupieżowy i przeciw wypadaniu włosów
Wymieszać 20g korzenia łopianu, 40g korzenia mydlnicy, 10g szyszek chmielu, 30g ziela hyzopu i 20g korzenia pokrzywy. Czubatą łyżkę mieszanki zalać szklanką letniej wody, zagotować i odstawić na 15 minut do zaparzenia. Odcedzić, fusy ponownie zalać wodą i zrobić drugi odwar. Pierwszego, mocniejszego naparu używamy do mycia głowy, drugiego do płukania włosów.
Przepis pochodzi z książki “Apteczka domowa”
Schłodzony odwar z łopianu może być też stosowany jako zamiennik toniku, szczególnie w przypadku problemów skórnych – nanosimy go na twarz, a następnie zmywamy letnią wodą.
Korzenie łopianu są również wykorzystywane w celach kulinarnych w kuchni chińskiej i japońskiej, gdzie poza korzeniami stosuje się także młode listki, stanowiące dodatek do zup i sałatek.
