Mangan jest pierwiastkiem bardzo istotnym dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, odpowiedniej budowy kości oraz syntezy wielu składników odżywczych niezbędnych dla właściwego działania całego organizmu.
Występuje w różnych stężeniach praktycznie w całym organizmie człowieka, ale najwięcej znaleźć go można w wątrobie, trzustce, nerkach, kościach, mózgu, skórze, siatkówce oka i włosach.
Podstawowe funkcje manganu
- jest ważnym czynnikiem warunkującym właściwą budowę kości, zapobiega osteoporozie,
- ma duży wpływ na prawidłową pracę układu nerwowego i pracę mózgu, poprawia pamięć, zwiększa koncentrację, zmniejsza pobudliwość nerwową. Chlorek manganu jest stosowany w leczeniu schizofrenii,
- odgrywa istotną rolę w wytwarzaniu hormonów tarczycy,
- ma swój udział w utrzymaniu odpowiedniej sprawności seksualnej, poprawia płodność,
- jest istotnym elementem enzymów niezbędnych do syntezy białek, kwasów tłuszczowych, kwasów nukleinowych i wchłaniania substancji odżywczych, a także działania witaminy C i witamin z grupy B,
- bierze udział w produkcji czerwonych krwinek,
- ułatwia wchłanianie żelaza,
- wzmacnia organizm, pomaga walczyć ze zmęczeniem i poprawia odruchy mięśniowe.
Mangan – skutki niedoboru
Niedobór manganu w diecie występuje dość rzadko, ale jeśli nie dostarczymy go w wystarczającej ilości to może to doprowadzić do nieprawidłowej mineralizacji kości, osteoporozy, opóźnienia wzrostu czy ubytku masy ciała.
Niedostateczna ilość manganu może skutkować również wystąpieniem zaburzeń pracy układu nerwowego i układu krążenia, gorszej koordynacji ruchów, zaburzeń metabolizmu, niedokrwistości.
Mogą pojawić się również problemy z libido i płodnością, mniejsza tolerancja glukozy, zbyt wysoki poziom cholesterolu, problemy ze skórą, włosami i paznokciami.
Zmniejszone wchłanianie manganu może być spowodowane zwiększoną obecnością w diecie niektórych składników odżywczych, takich jak fosfor, żelazo, wapń, błonnik czy fityniany.
Mangan – skutki nadmiaru
Nadmierna ilość manganu w organizmie, pochodząca z żywności, praktycznie nie występuje, może się jednak pojawić w przypadku kontaktu z pyłem zawierającym mangan. Wystąpić może wtedy zatrucie manganem, objawiające się zaburzeniami psychicznymi i neurologicznymi, zmniejszonym przyswajaniem żelaza i fosforu, upośledzeniem pracy tarczycy i wątroby, a nawet zmianami w strukturze DNA.
Główne źródła manganu
Do podstawowych źródeł manganu należą produkty zbożowe (w szczególności te pełnoziarniste), suche nasiona roślin strączkowych, zielonolistne warzywa, ziemniaki, buraki, groszek, herbata, orzechy, goździki i drożdże.
Zapotrzebowanie na mangan wynosi od 0,6 mg u niemowląt, przez 1,2 – 1,5 mg u dzieci, do 2,3 mg u osób dorosłych.
Przyjmując suplementy z manganem, warto wiedzieć, że mogą one wchodzić w niekorzystne interakcje z niektórymi antybiotykami, zmniejszając ich skuteczność. Warto w takim przypadku poradzić się lekarza i zrobić przynajmniej 2 – godzinną przerwę między przyjęciem tabletek.
