Nie ma najmniejszych wątpliwości, że książka – jako jeden z największych wytworów kultury – ma ogromny wpływ na rozwój człowieka. Treści w niej zawarte oddziałują na wiele obszarów ludzkiej psychiki: pamięć, koncentrację, kreatywność i inne. Warto przyjrzeć się temu co daje czytanie książek i jakie oddziaływanie posiada na ludzki umysł. Zwłaszcza obecnie, w „erze” smartfonów, tabletów i innych równie nowoczesnych technologii, które często zastępują lekturę książki na rzecz przeglądania krótkich wiadomości tekstowych, postów, komentarzy itp. Sprawdźmy dlaczego warto czytać książki oraz jakie możemy znaleźć zalety czytania książek.
Dlaczego warto czytać książki? Czytanie książek wpływa na pamięć
Pierwszym z obszarów, w którym dochodzi do rozwoju intelektualnego w trakcie czytania, jest pamięć. Długoletni eksperyment (trwający 6 lat) przeprowadzony przez amerykańskich lekarzy wykazał, iż pamięć ludzi, którzy w trakcie życia wykazywali aktywność umysłową w postaci czytania, była znacznie lepsza od pamięci osób owej aktywności nie wykonujących.
Różnica pomiędzy jedną a drugą grupą wyniosła 48% – o tyle lepszy był stan mózgu osób aktywnych umysłowo. Niezaprzeczalny pozostaje więc fakt, że lektura w dużym stopniu koreluje z rozwojem pamięci.
Co daje czytanie książek w zakresie słownictwa i mowy?
Następną, równie ważną kwestią wartej uwagi – jest mowa. W skład tego obszaru wchodzą takie umiejętności jak rozbudowany zasób słownictwa i szeroko pojęty rozwój mowy. Co daje czytanie książek w tym kontekście?
Mianowicie, w codziennym życiu ludzie używają raczej potocznego, niż literackiego języka. Nie przywiązują większej wagi do tego, by wypowiadać się w pełni stylistycznie. Używają prostych słów, mało złożonych zdań, przez co ich przekaz traci na wartości. Książka natomiast daje nam wszystko to, co przyczynia się do rozwoju mowy i słownictwa. Najbardziej podatne na uczenie się, przyswajanie nowych wiadomości są dzieci, dlatego zadaniem rodziców jest, by, prócz podstawowych potrzeb, zapewnić dzieciom również możliwości rozwoju intelektualnego. Często wystarczy kilka minut lektury dziennie, ważne jest jednak, by książki były obecne w życiu dziecka.
Cierpliwość popłaca
W rozważaniach na temat wpływu książek na rozwój człowieka, nie można pominąć takiej kwestii jak cierpliwość. Czytając książkę człowiek uczy się, że będąc cierpliwym i wytrwałym, osiągnie to do czego zmierza – w tym przypadku jest to finał, zakończenie powieści.
O telewizji nie można tego powiedzieć. Film wymaga naszej uwagi przez niespełna dwie godziny – by przeczytać książkę, potrzebujemy średnio kilka dni. Pokazując dzieciom, że poświęcenie wystarczającej ilości czasu jest złotym środkiem osiągania sukcesu, wyrabiamy u nich poczucie cierpliwości – w końcu „cierpliwość popłaca”.
Kreatywność i zabawa, czyli kto czyta książki żyje podwójnie
Ostatnim obszarem, którym się zajmiemy jest kreatywność i zabawa. Celowo połączyłam te dwie kwestie w jedną, gdyż to właśnie dzięki dobrze rozwiniętej kreatywności, zabawa jest najlepsza i najciekawsza.
Wczuwając się w życie bohaterów powieści, młody czytelnik (a nawet osoba dorosła) dostarcza sobie dużą dawkę rozrywki. Kto w dzieciństwie nie chciał być księżniczką, czarodziejem lub światowym detektywem? Poprzez obcowanie z książką człowiek może stać się tym kim chce, chociaż przez ten krótki czas, w którym ulubione treści mu towarzyszą. Nie trudno więc zgodzić się z Wisławą Szymborską, która pisze, że „Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła”.
Tak naprawdę życiem intelektualnym młodego człowieka kierują rodzice. To od nich zależy, czy i jakie treści będą dostępne dla dziecka.
Jednak coraz częściej książki zastępuje się urządzeniami typu smartfon. Na szczęście istnieją jeszcze ludzie, którzy nie rezygnują z omawianej formy rozwoju i rozrywki jednocześnie. Ludzie, którzy doceniają piękno czytania. Ludzie, którzy pragną wnieść w szare życie odrobinę magii. Takie osoby zrzesza Stowarzyszenie Pięciu Zmysłów, które zajmuje się odczytywaniem wartościowych pozycji dzieciom, które chwilowo mogą widzieć świat w ciemnych barwach.
Są to dzieci przebywające w szpitalach przez dłuższy czas. Dzięki wsparciu rodziców, lekarzy i wolontariuszy, młodzi ludzie mają szansę oderwać się od rzeczywistości. Działają w obszarze wszystkich pięciu zmysłów, ponieważ wszystkie z nich uruchamiany poprzez czynność czytania. Słynny cytat z Umberto Eco „Kto czyta książki, żyje podwójnie” nie traci na czasie, a wręcz przeciwnie. Dlatego warto szerzyć tego typu akcje, bo dzięki temu, małymi kroczkami, można zmieniać siebie i ludzi, z którymi się kontaktujemy, a tym samym otaczający nas świat.
Co daje czytanie książek? Wpływa na wiele aspektów działania umysłu
Jak się przekonaliśmy istnieje wiele obszarów naszego umysłu, na które czytanie oddziałuje i wywiera duży wpływ: pamięć, mowa, cierpliwość i kreatywność. Najbardziej podatne na rozwój i naukę są ludzie młodzi, dlatego już od najwcześniejszych lat życia, rodzice powinni przyswajać dzieciom odpowiednie treści, by w przyszłości sami interesowali się i przekazywali chęć czytania innym ludziom. Mam nadzieję, że odpowiedziałam na pytanie: Co daje czytanie książek? Każdy sposób, każdy czas i każde miejsce są odpowiednie by szerzyć wartościowe idee – czytanie, nikt nie zaprzeczy, z pewnością taką ideą jest.
