Roślina pochodząca z Afryki, rosnąca w jej tropikalnych częściach, obejmująca ponad 350 gatunków. Ze względu na powszechne zastosowanie medycynie naturalnej, obecnie uprawiana jest na całym świecie.
Aloes w formie doniczkowej osiąga mniejsze rozmiary niż ten rosnący w stanie naturalnym, ale zachowuje swoje cenne właściwości zdrowotne.
Jak wygląda aloes?
Aloes to wieloletni sukulent o zielonych, twardych, mięsistych liściach, w których gromadzi wodę. Na brzegach liści występują kolce, a długi pęd kwiatostanowy kończy się żółtymi lub czerwonymi, dzwonkowatymi kwiatami. Aloes zakwita tylko w warunkach naturalnych.
W stanie naturalnym rośnie w klimacie równikowym, tworząc gęste kępy półkrzewów osiągające wysokość 3 metrów.
Co w nim znajdziemy?
Większość składu aloesu stanowi woda, znajdziemy w nim również witaminy (A, B1, B2, B6, B12, C, E), składniki mineralne (wapń, magnez, mangan, miedź, żelazo, cynk), enzymy, aminokwasy, polisacharydy.
Aloes jako surowiec zielarski
Do celów leczniczych stosuje się sok lub żel uzyskany z miąższu liści aloesu.
W Polsce uprawia się go jako roślinę doniczkową, można w takim przypadku zakupić młodą roślinę lub odsadzić go ze starszej rośliny, sadzonkę wkładając do ziemi na głębokość 1-2 cm i umiarkowanie podlewać. Aloes ukorzenia się dość szybko (4-5 tygodni) i łatwo wypuszcza nowe liście.
Dla celów zdrowotnych liście zrywa się po minimum dwóch latach, zbierając liście najstarsze, od dołu. Rośliny nie powinno się podlewać na 1-2 tygodnie przed zbiorem. Takie rośliny mają najwięcej leczniczych składników. Po zebraniu liście dobrze jest przetrzymać kilka dni w lodówce.
Aloes – właściwości zdrowotne
Sok z aloesu ma bardzo pozytywny wpływ na stan naszej skóry. Działa regenerująco, nawilżająco, wygładzająco, przeciwzapalnie, chroni przed promieniowaniem słonecznym, zapobiega poparzeniom skóry, ma także właściwości gojące. Ma działanie bakteriobójcze, antywirusowe, przyspiesza gojenie się opryszczki. Jest skuteczny przy podrażnieniach skóry, urazach, otarciach, wysypkach, poparzeniach czy trądziku. Działa przeciwbólowo i przeciwświądowo. Dzięki zawartości przeciwutleniaczy opóźnia procesy starzenia się skóry.
Dzięki swojemu działaniu antybakteryjnemu i przeciwbólowemu łagodzi dolegliwości po użądleniach owadów.
Jest pomocny przy stanach zapalnych dziąseł i jamy ustnej, paradontozie, uciążliwych zmianach w jamie ustnej, np. aftach.
Ma właściwości przeczyszczające, żółciopędne, zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, pomaga w obniżaniu poziomu cholesterolu i cukru we krwi.
Wspomaga prawidłowe trawienie, jest stosowany pomocniczo przy leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy, stanów zapalnych przewodu pokarmowego, łagodzi skurcze jelit.
Wzmacnia system odpornościowy, oczyszcza i odtruwa organizm, dzięki dużej zawartości witamin i składników mineralnych jest polecany dla rekonwalescentów.
Dzięki działaniu przeciwzapalnemu pomaga w leczeniu zapalenia stawów, działając też przeciwbólowo.
Wpływa korzystnie na układ krążenia i układ moczowy.
Jak stosować aloes?
Aloes stosujemy w formie żelu, soku, soku wysuszonego i sproszkowanego, kapsułek, a także jako składnik balsamów, maści i kremów.
Żel aloesowy możemy przyrządzić w domu. Z minimum dwuletniej rośliny odrywamy dolne liście, kroimy je na pięciocentymetrowe kawałki, delikatnie je nacinamy i czekamy aby wyciekł z nich sok. Przelewamy go do szczelnego słoika i trzymamy w ciemnym miejscu, chroniąc przed ciepłem i wilgocią. Żel stosujemy zewnętrznie przy podrażnieniach skóry.
Kupując produkty z aloesu warto zwrócić uwagę na obecność na etykiecie pieczęci IASC (Międzynarodowa Rada ds. Aloesu), takie produkty mają odpowiednią ilość biologicznie czynnego aloesu.
Aloes – na co uważać?
Preparatów z aloesem nie powinny spożywać kobiety w ciąży, karmiące piersią, a także dzieci poniżej 12 roku życia.
Zrezygnować z nich powinny także osoby chorujące na schorzenia nerek, schorzenia układu krążenia (zwłaszcza choroby serca), stany zapalne jelit (choroba Crohna, zapalenie okrężnicy, zespół jelita drażliwego), cierpiący na bóle brzucha niewiadomego pochodzenia, przy biegunce i niedrożności jelit.
Preparaty z aloesem mogą czasami wchodzić w interakcje z lekami moczopędnymi, nasercowymi i steroidami, dlatego przed kuracją aloesem zawsze należy poradzić się lekarza.
Sok z aloesu może powodować reakcje alergiczne, bóle brzucha, nudności, arytmię, a jego wyższe niż zalecane dawki mogą mieć silny efekt przeczyszczający, powodując zarazem szybką utratę elektrolitów.
Liści aloesu nie powinno się stosować bezpośrednio na skórę dzieci, gdyż mogą spowodować reakcję alergiczną lub poparzenie skóry.
Kilka inspiracji – aloes w naparach i nalewkach
Liście aloesu na skaleczenia i oparzenia
Świeży liść aloesu dokładnie umyć, rozciąć i przyłożyć do rany.
Napar z suszonych liści aloesu
Pół łyżeczki suszonych i sproszkowanych liści aloesu zaparzyć w 100ml wrzątku i odstawić do naciągnięcia. Napar przecedzić i stosować do przemywania oczu przy stanach zapalnych spojówek, można także w tym czasie pić go 2-3 razy dziennie.
Wino aloesowe na wzmocnienie
W sokowirówce wycisnąć sok z liści aloesu, wymieszać z taką samą ilością miodu i czerwonego wina. Odstawić na 10-12 dni, po tym czasie pić po jednym małym kieliszku do obiadu.
Przepis pochodzi z książki „Ziołowe ABC” dr Jadwigi Górnickiej
Ewa Zawidzka
