W ciągu ostatnich 5 lat wzrosła popularność elektronicznych papierosów (e-papierosów). Choć urzędnicy służby zdrowia ostrzegają, że nie powinny być stosowane jako środki wspomagające rzucenie palenia, najnowsze badania sugerują, że e-papierosy mogą znacznie zwiększyć skuteczność walki z nałogiem.
Szkodliwość palenia
Według ostatnich doniesień, palenie zabija rocznie 6 milionów ludzi na całym świecie. W palącym się papierosie występuje ponad 4 tysiące różnych związków chemicznych, z których wiele wykazuje działanie toksyczne, teratogenne (uszkadzające płód), a także mutagenne (powodujące zmiany w genach). Bezpośrednimi, najważniejszymi czynnikami ryzyka przyczyniającymi się do przedwczesnej śmierci i niepełnosprawności spowodowanej stosowaniem wyrobów tytoniowych są nowotwory, choroby serca i udary mózgu.
Co to jest e-papieros?
E-papierosy zostały wynalezione i opracowane w 2003 roku przez chińskiego farmaceutę. Urządzenie zostało skonstruowane z myślą o zastosowaniu jako analogiczne do wyrobów tytoniowych źródło nikotyny. W ciągu następnych kilku lat elektroniczne papierosy zyskały popularność w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Australii.
Zasada działania e-papierosów polega na elektronicznym dozowaniu nikotyny w postaci aerozolu. Urządzenie, w wyniku powstania różnicy ciśnień, podgrzewa roztwór zawierający nikotynę do temperatury 100-180 stopni Celsjusza, która następnie ulega procesowi waporyzacji.
Głównym powodem, dla którego stosowanie papierosów elektronicznych napotkało się z wieloma sprzeciwami był widzialny wzrost zainteresowania produktem u młodzieży, spośród której większość osób nie miało wcześniej styczności z tytoniem.
E-papierosy bardziej efektywne od gum i plastrów?
W celu sprawdzenia skuteczności działania e-papierosów w walce z nałogiem, przebadano ponad 5800 palaczy, którzy próbowali rzucić palenie bez leków na receptę lub profesjonalnego wsparcia. Wśród uczestników badania 20% odniosło sukces w walce z uzależnieniem. Dla porównania, tylko 10,1% osób stosujących nikotynową terapię zastępczą (w postaci plastrów lub gum) rzuciło palenie.
Chociaż powyższe wyniki badań są znaczące, metoda posiada również wiele ograniczeń. Po pierwsze i najważniejsze, proces rzucania palenia nie był testowany biochemicznie. Pacjenci biorący udział w doświadczeniu mogli – w wyniku presji społecznej – zgłosić, że zaprzestali palenia, choć w rzeczywistości mogło być inaczej. Dodatkowo badacze sugerują, że istnieje znaczna różnica w mechanizmie działania różnych rodzajów e-papierosów, a co za tym idzie – inna jest wartość uwalnianego związku.
E-papierosy vs inhalatory uwalniające nikotynę
Od niedawna na rynku dostępne są nowe preparaty mające wspomóc palaczy w walce z nałogiem – mowa tu o inhalatorach uwalniających nikotynę. W wyniku przepływu powietrza przez urządzenie, nikotyna zostaje uwolniona, a następnie ulega wchłonięciu w jamie ustnej. Mimo że w dalszym ciągu brakuje danych dotyczących bezpieczeństwa i korzyści stosowania elektronicznych papierosów, są one znacznie częściej wybierane przez konsumentów. Według przeprowadzonych wśród 5863 palaczy ankiet, e-papierosy dostarczają znacznie więcej satysfakcji, a także skuteczniej zmniejszają głód nikotynowy niż wspomniane wcześniej inhalatory.
Popularność e-papierosów stale rośnie. Równie szybko badacze opracowują nowe modele mające zwiększyć komfort i efektywność użytkowania urządzeń oraz bezpieczeństwo ich stosowania. Licznie przeprowadzone doświadczenia sugerują, że e-papierosy mogą być skuteczne w rzucaniu palenia, jednak nie można zakwalifikować ich jako wyrób medyczny ze względu na brak (koniecznych w tym celu) badań klinicznych.
Autor: Natalia Witowski
Zdjęcie wykorzystane w artykule pochodzi z serwisu Flickre.com na licencji Creative Commons 2.0 od Lindsay Fox.
ŹRÓDŁA:
- Nancy R. Ahern, Brandy Mechling, E-cigarettes: A Rising Trend Among Youth, Journal of Psychosocial Nursing and Mental Health Service May 12 2014.
- Brown J, Beard E, Kotz D, West R. Real-world effectiveness of e-cigarettes when used to aid smoking cessation: a cross-sectional population study. Addiction 2014.
- Leon Kośmider, Jakub Knysak, Maciej Łukasz Goniewicz, Andrzej Sobczak. Elektroniczny papieros- bezpieczny substytut papierosa czt nowe zagrożenie? Przegląd Lekarski 2012.
- Steinberg MB, Zimmermann MH, Delnevo CD, Lewis MJ, Shukla P, Coups EJ, Foulds J. E-Cigarette Versus Nicotine Inhaler: Comparing the Perceptions and Experiences of Inhaled Nicotine Devices. Journal of General Internal Medicine 2014.