Kiedy kończy się okres zimowy, a czas wskoczenia w strój kąpielowy nadchodzi nieuchronnie, pojawia się konieczność szybkiego zwiększenia aktywności fizycznej. Jeśli w czasie zimy ćwiczyliśmy sumiennie, to przyspieszenie na ogół przebiega dość płynnie. Gorzej, jeśli dużą część zimy spędziliśmy na kanapie. Nagłe, intensywne ćwiczenia mogą spowodować powstawanie kontuzji, zwłaszcza jeśli nie przygotowaliśmy stopniowo organizmu do zwiększonego wysiłku. Częścią ciała, która najmocniej „obrywa” w takich sytuacjach, są nasze kolana.
Bolące kolana nie są oczywiście jedynie skutkiem urazów czy przeciążeń. Ból może być spowodowany rozmaitymi chorobami kolan lub stanami zapalnymi stawów. Niezależnie jednak od przyczyny, warto, w przypadku dolegliwości bólowych, wprowadzić kilka zmian do swojego stylu życia.
Dieta
Warto zadbać o obecność w niej produktów o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym, jak również tych stanowiących budulec komórek i dostarczających naszemu organizmowi witamin i składników mineralnych..
Do pierwszej, często niedocenianej grupy, należą produkty o dużej zawartości kwasów omega-3. Kwasy te łagodzą stany zapalne, działają przeciwbólowo i zmniejszają sztywność stawów. Dobrym źródłem kwasów omega-3 są ryby (sardynki, śledź, makrela, dorsz, łosoś), owoce morza, oleje, orzechy, migdały, siemię lniane, pestki dyni.
Musimy również pamiętać o odpowiedniej ilości białka w diecie. Jest ono podstawowym budulcem tkanki chrzęstnej, a nabiał, dzięki zawartości wapnia wzmacnia nasze kości.
Dietę należy wzbogacić o dużą ilość owoców i warzyw, a witaminy i składniki mineralne w nich zawarte, wzmocnią cały organizm, usprawnią też pracę stawów. Kwercetyna, zawarta między innymi w cebuli, jabłkach czy winogronach ma silne działanie przeciwzapalne, a witamina C jest niezbędnym składnikiem do syntezy kolagenu, wchodzącego w skład chrząstki stawowej.
Pamiętajmy również o dodawaniu do potraw większej ilości przypraw. Wiele z nich ma duże działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Wzbogacenie dania odrobiną imbiru, kurkumy, goździków czy rozmarynu zmniejszy stan zapalny i złagodzi dolegliwości.
W diecie warto również mocno ograniczyć produty prozapalne, takie jak: tłuszcze nasycone, potrawy typu fast food, niektóre oleje roślinne (zwłaszcza słonecznikowy i kukurydziany), używki, potrawy gotowe i wysokoprzetworzone, czerwone mięso czy cukier.
Domowe sposoby łagodzące bóle kolan
- sól Epsom (sól gorzka) – dodana do kąpieli łagodzi bóle stawowe, sama ciepła kąpiel natomiast rozluźni napięte mięśnie i ścięgna,
- w medycynie ludowej, w przypadku bólu stawów, stosowało się okłady z kapusty – ma ona działanie przeciwzapalne, więc szybko złagodzi uciążliwe dolegliwości,
- domowym sposobem na bolące kolana są także okłady z plasterków cytryny namoczonych w oleju sezamowym,
- gorczyca – woreczki nią wypełnione, przykładane do chorych miejsc, bardzo korzystne oddziaływują na chore stawy,
- arnika – stosowana do okładów zadziała przeciwzapalnie, przeciwreumatycznie oraz antyseptycznie,
- wierzba biała – zawarta w niej salicyna ma silne właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwreumatyczne,
- ziołowe oleje (np. z dziurawca, z arniki górskiej, lawendowy, goździkowy, eukaliptusowy, miętowy) mają działanie przeciwbólowe, dzięki czemu są skuteczne do łagodzenia bólu kolan.
Jakie nawyki obciążają nasze stawy?
- Brak aktywności fizycznej. Niedostateczna ilość ruchu pogarsza stan naszych stawów. Podczas aktywności ruchowej zwiększa się ilość wydzielanej mazi stawowej, a także poprawia się stan tkanki chrzęstnej.
- Nadwaga. Każdy dodatkowy kilogram mocno obciąża nasze stawy, zadbajmy więc o prawidłową masę ciała.
- Nieprawidłowa postawa. Dotyczy to zarówno życia codziennego, jak i treningów, np. na siłowni. Niewłaściwa postawa, jednostronne obciążenia, zbyt intensywny trening może być przyczyną poważnej kontuzji, a także nawarstwiających się zwyrodnień stawowych.
- Nieprawidłowa dieta. Jak widać powyżej, jest niezbędna dla dobrej kondycji stawów.
- Źle leczone urazy – złe ustawienia kości po złamaniach, nieprzestrzeganie zaleceń lekarza i fizjoterapeuty, zbyt szybko podejmowana aktywność po urazie mogą spowodować poważne, przewlekłe schorzenia.
- Stresujący tryb życia. Wydawałoby się, że stres i stawy nie mają ze sobą nic wspólnego. Nic bardziej mylnego. Długotrwałe napięcie psychiczne, depresja czy stany nerwicowe mogą powodować niekorzystne zmiany w strukturze mazi stawowej.
Ewa Zawidzka
dietetyk w magiazdrowia.com.pl
